????? ? ????̈????? ? ??????????? ?????? ???????, ?? ????̈ ???? ???????????
20 ??̈???? 1946
“? ?????? ??̈??? ???????
???̈ ??? ????̈ ? ???̈????? ??? ???? ??̈ ??̈ ????̈ ???? ??̈? ??? ????? ??? ? ??̈??. ??̈? ???? ??? ??? ?? ??̈????̈????? ??̈ ??̈ ????̈?, ?? ?? ????? ?? ? ??????? ??̈ ???? ??̈ ???? ??̈ ????????̈?.
??? ??̈????̈??? ??? ????? ??̈? ?? ??? ??̈ ??̈? ??????̈ ???????? ??̈ ?? ?? ??̈ ??̈ ??????, ??? ??? ???? ? ??̈. ?? ??̈ ??̈???? ????̈? ???? (?????? ? ???????????), ????? ????? ??̈ ?? ????̈ ??̈??̈ ?? ???????? ??̈ ??̈ ?????????̈ ??̈ ????̈? ??̈ ???.
??? ??? ??̈ ??????? ?? ??̈??????? ?? ??̈ ???????̈ ?????̈ ????̈? ??̈ ???, ??? ??? ?? ?? ?????̈ ????̈ ?????̈? ? ??????̈ ??? ??̈ ?????????. ????? ??̈ ??̈ ??̈ ????̈ ??̈ ? ??? ??????̈ ??̈ ??̈??̈ ??????.
??̈? ????????̈ ??? ?????? ??̈ ???? ?????̈ ??? ?? ??? ?????? ???? ??? ??̈???, ??̈ ????? ?’? ???????? ?? ??̈ ????̈ ? ????????.
??̈? ?? ??̈ ???? ??? ?? ?? ??̈ ??????? ???̈ ?????̈ ??̈ ??̈???̈ ??̈ ????̈? ??̈???, ??? ??̈ ???.
??̈? ??????, ??? ???̧???̈????? ??̈? ???????? ?? ???? ??? ??̈ ??? ? ??????.
??̈ ???? ?????̈?, ???????̈?, ???????, ???????? ??? ????????.
??̈???? ?? ??????
????̈? ???̈ ????? ??? ??̈? ??̈ ??????̈ ?? ??̈ ??̈ ???? ?????? ??̈ ???̈???- ??̈ ??̈ ???? ???̈????? ????????̈ ?? ??????? ??̈ ???? ??? ?????? ??̈ ????̈.”
?Kjo letër u gjet në Dosjen Formulare me nr.7 të Kujtim Ali Beqirit. Inxhinieri 29 vjeçar e shkroi 2 ditë para se të ekzekutohej. Letra e një guximtari të pafajshëm, që po shkonte drejt vdekjes, na tregon veçse shqetësimin e tij për fatin e familjes së tij dhe barrën e rëndë që po i linte pas. Në çdo fjalë dhe rresht i riu, i porsamartuar, me dy fëmijë të mitur është në merak veç për fatin e gruas dhe të afërmve.
Porosia e fundit – ta kujtojnë ashtu siç e kishin njohur më parë- i vetëdijshëm që dënimi i rëndë me damkosjen si “sabotator” do ta regjistronte në të ashtuquajturin kontingjent të “armiqve të popullit”.
Letra nuk ka rënë kurrë në dorë të familjes, sepse ekzekutuesit nuk u kujdesën t’ia përcillnin amanetin e fundit familjes.
?Me 22 nëntor të këtij viti u bënë 76 vite nga ekzekutimi i inxhinierëve, të cilët punuan për tharjen e Kënetës së Maliqit, Kujtim Ali Beqiri e Abdyl Sharra.
Kujtim Ali Beqiri vetëm 29 vjeç ditën e ekzekutimit, ish-nxënës i Harry Fultz-it, kish kryer me medalje të artë Inxhinierinë Civile në Vjenë, kish përfunduar piketimin e tharjes së Kënetës së Maliqit dhe ndërsa priste të niste nga zbatimin e punës arrestohet në 6 nëntorin e vitit 1946, kur s’kish vetë katër muaj që ishte bërë drejtor i punimeve.
Nga shqyrtimi i dokumenteve në dosjet hetimore-gjyqësore kuptojmë se proceset gjyqësore ishin tërësisht të manipuluara nga regjimi dhe se marrja në pyetje është zhvilluar në kushtet më të rënda të torturës psikike dhe fizike.
Fjalët e tij të fundit ishin: “Historia do ta tregojë se unë po dënohem e ekzekutohem pa faj”. Këneta e Maliqit u tha sipas piketimit të bërë nga Kujtim Beqiri, sepse as inxhinierët rusë që u morën për piketime të reja që do ta fajësonin të ndjerin, nuk i lëvizën vendimet e tij. Tharja nuk mund të bëhej ndryshe. Atë natë jeta e tij u fik, por trupi i tij ende nuk ka gjetur paqe. I biri, Kadri Beqiri, prej 73 vitesh do të dijë ku janë eshtrat e babait. «I kemi kërkuar shumë eshtrat e babait në Maliq por, mjerisht, atje nuk kishte eshtra. Gjatë gërmimeve gjetëm vetëm një dorë njeriu, të cilën e futëm në arkivolin e vogël, sa për të pasur një varr të tij!”.
Këneta e Maliqit nisi të thahej më 5 maj 1946. Punimet e saj duhej të mbaronin më 28 nëntor 1946, kurse në fakt, në fazën kryesore mbaruan në vitin 1951. Drejtues të punimeve ishin Abdyl Sharra dhe Kujtim Beqiri. Proceset ndaj teknikëve për gjoja “sabotime” ishin kombinacione dhe legjendime të përpiluara nga teknikët jugosllavë të Maliqit dhe regjimi komunist për të përligjur largimin e misionit amerikan në Tiranë. Procesi i parë i Maliqit dhe proceset e tjera vijuese, synonin të implikonin qeverinë amerikane dhe diplomatin e saj Fultz. Misioni amerikan u largua nga Shqipëria me 15 nëntor 1946.
????? ????????? ??.7 ? ?????? ??????? ???? ??̈ ??ℎ?? ??̈ ??????????? ??̈ ??????????, ??̈ ??̈????ℎ?? ?? ?????? 45/2015 ? ?????ℎ??? ?ℎ? ??ℎ?̈?????? ??̈? ???????? ? ?????.
?